Γράφει η Ράνια Παπαδοπούλου

Μια φορά κι έναv καιρό, όχι και πάρα πολλά χρόνια πίσω, όταν ήμουν στο δημοτικό –εντάξει, δεν κρύβομαι άλλο, πριν 20 χρόνια- δανειζόμουν συνεχώς από τη βιβλιοθήκη της τάξης μου «Το καπλάνι της βιτρίνας» της Άλκης Ζέη. Μου άρεσε πολύ ο τρόπος που έγραφε, καθώς για την Άλκη δεν ήμουν «μικρή» για να μου μιλήσει με ειλικρίνεια. Έπειτα τελείωσα το σχολείο, πήγα στο Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια, μου δόθηκε η ευκαιρία να τη γνωρίσω και να μου μιλήσει για τη ζωή και το έργο της.

Για εμένα, τα λόγια της ήταν ένα φυλαχτό και αυτό το φυλαχτό θα μοιραστώ μαζί σας, γράφοντας μερικά αποσπάσματα από τις συζητήσεις μας, όχι με μολύβι φάμπερ Νο2, όπως έγραφε η ίδια, αλλά με το μολύβι της μνήμης που με ακολουθεί όλα αυτά τα χρόνια.

Άλλωστε, όπως έλεγε η Άλκη Ζέη «Αν διάλεξα να γράψω για τα παιδιά είναι γιατί θέλησα να αποτυπώσω όσα σημαντικά έζησε η γενιά μου, που φοβάμαι μην ξεχαστούν όταν θα έχουμε φύγει εμείς».

-Μολύβι φάμπερ Νο2. Τι σηματοδοτεί για εσάς αυτό το μολύβι;

Α.Ζ.: Αυτό το μολύβι σηματοδοτεί όλη μου τη ζωή. Κάποτε ήθελα να τη γράψω και έφτασε η ώρα. Δε θα ήθελα να γράψει κάποιος άλλος τη βιογραφία μου και έτσι προτίμησα να τη γράψω μόνη μου, χωρίς να ‘χω κάποια σημείωση.

-Μία ιδιαίτερη μορφή για εσάς ήταν η Διδώ Σωτηρίου.

Α.Ζ.: Ήταν μία ανεπανάληπτη γυναίκα. Δεν ξέρω αν έχει υπάρξει ξανά, γιατί για την εποχή της ήταν πάρα πολύ μπροστά, χωρίς να είναι σουφραζέτα. Ήταν μια γυναίκα που υποστήριζε πολύ τις γυναίκες, από την άλλη όμως αγαπούσε πολύ τους άντρες, τους περιποιόταν, μαγείρευε, έκανε από όλα δηλαδή. Δεν ήταν μια γυναίκα που ασχολούταν μόνο με τη λογοτεχνία ή την πολιτική.

-Και σας ενέπνευσε και στη γραφή σας.

Α.Ζ.: Ναι. Της χρωστώ που δεν έγινα ποιήτρια, γιατί όταν ήμουν εννιά χρονών και παντρεύτηκε τον θείο μου, της πήγα ένα ποίημα και μου είπε «Σε ευχαριστώ μικρό». Με κοίταξε και μου χαμογέλασε, αλλά τα μάτια της ήταν πάρα πολύ εκφραστικά. Τα μάτια της ήταν θλιμμένα και κατάλαβα ότι δεν κάνω για ποίηση.

-Γιατί επιλέξατε να γράφετε για παιδιά;

Α.Ζ.: Δεν επέλεξα, αυτά με επέλεξαν. Όταν έγραψα «Το Καπλάνι της βιτρίνας», δεν ήξερα ότι έγραφα για παιδιά. Και μάλιστα την πρώτη έκδοση την έβγαλαν το 1963 εδώ -εγώ δεν ήμουν στην Ελλάδα ακόμη- και γράφει «βιβλίον για νέους», γιατί ο εκδότης δεν ήξερε τι βιβλίο είναι αυτό.

-Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο συγγραφέα που ξεκινάει το ταξίδι του σε αυτή την περιπέτεια της γραφής;

Α.Ζ.: Όταν με ρωτούν τα παιδιά τι χρειάζεται για να γίνει κανείς συγγραφέας, τους λέω τρία πράγματα μόνο. Πρώτον να διαβάζεις βιβλία. Δεύτερον,  να διαβάζεις βιβλία. Τρίτον, να διαβάζεις βιβλία.

-Μέσα σε όλα αυτά που έχετε κάνει, τη συγγραφή των βιβλίων, το θέατρο, το κουκλοθέατρο, τις σπουδές σας αλλά και την ενασχόλησή σας με τον χώρο των γραμμάτων γενικότερα, ποιες στιγμές για εσάς αποτελούν την παρακαταθήκη σας;

Α.Ζ.: Η ίδια μου η ζωή με έχει καθορίσει και στο γράψιμό μου και σε ό,τι έχω κάνει.